1917 de açılan Darülelhan –daha sonraki adıyla İstanbul Belediye Konservatuvarı- ve konservatuvar bünyesinde kurulan Şehir orkestrası haricinde İstanbul Filarmoni Derneği, kentte yaşayan önemli aydınların ve müzikseverlerin girişimleriyle kuruldu.

Afif Tektaş, Nadir Nadi ve Cemal Reşit Rey’in öncülük yaptığı çalışmalar kentin ileri gelenlerini de içerisine alarak genişledi. Bu kişiler arasında bulunan Halit Ziya Uşaklıgil, Nedim Gökdil, Türk müzik hayatının önemli müzisyenlerinden Ömer Refik Yaltkaya, Ali Emel Tacar, Lütfi Kırdar, Salih Murat Uzdilek ve Adnan Bozcalı gibi müteşebbis sanatseverlerin girişimleri ile genişleyen kitle, konservatuvar ve orkestra üyelerinin de desteğini alarak hazırladıkları tüzüğü gerekli makamlara ileterek 1945 yılında derneği kurmuşlar ve faaliyete geçirmişlerdir.

Derneğin kuruluş amacı müzik kültürünü geliştirerek çoksesli müziği yaygınlaştırmak, müzikolojik araştırmalar yapmak, şehir orkestrasına destek olmak, konserler, konferanslar ve kurslar düzenlemek, Türk sanatçılarını destekleyerek bestecileri teşvik etmektir. Gerektiğinde farklı şehirlerde şube açma yetkisi de bulunan dernek kısa süre içerisinde kentin önemli şahsiyetlerini de bünyesine katarak genişlemiş ve İstanbul müzik yaşamının en önemli kurumu olmuştur.

Cemal Reşit Rey gibi önemli bir figürün derneğin sanatsal faaliyetlerini üstlenmesi bir lokomotif güç olarak derneğe önemli ölçüde hız kazandırmıştır. Eski İstanbul Valisi ve belediye başkanı Lütfi Kırdar, Açık Hava Tiyatrosu ve opera binasının yapılmasını sağlamış, Tektaş ailesi ise iş dünyasından elde ettikleri bağışlar ile derneğin şemsiyesinde İstanbul’un sanat hayatına kazandırdıkları zenginlikler ile tarihteki yerlerini almışlardır. Eski valilerden Fahrettin Kerim Gökay dahil önemli devlet adamları derneğin bugünkü hale gelmesinde önemli roller oynamışlardır.

Filarmoni Derneği yurdumuzun genç sanatçılarına ödüller vererek onların sanat hayatlarında yaşadıkları ilk deneyimlerini hazırlamaları bakımından da önemli bir yer tutmuştur. Suna Kan’a 1947 yılında ödül veren dernek daha sonraki yıllarda Ergican Saydam, Mayda Arıkan, Ayhan Turan, Pertev Apaydın ve Vedat Kosal’a da ödüller vermiştir. Küçük çocuklar için faaliyetler düzenlemiş olan dernek aynı zamanda müzik eğitimini bir ülkü olarak ele almış ve geniş kitleleri eğitmeyi görev edinmiştir.